Vừa qua, nguyên đơn là Công ty TNHH Thương mại dịch vụ kỹ thuật thiết bị y tế Anh Duy (Công ty Anh Duy) kiện Bệnh viện đa khoa tỉnh Trà Vinh về đấu thầu thủy tỉnh thể nhân tạo... Đầu năm 2023, Bệnh viện đa khoa tỉnh Trà Vinh tổ chức đấu thầu, ban đầu chọn Công ty Anh Duy với giá 5.290.000.000 đồng, nhưng sau đó lại chọn Liên danh Công ty Lê Kha– Tâm An với giá 5.900.000.000 đồng (đúng với giá mời thầu),... Công ty Anh Duy cho rằng khi chọn Công ty Anh Duy thì công khai, còn khi chọn Liên danh Công ty Lê Kha– Tâm An thì không công khai nên đầu năm 2024, Công ty Anh Duy kiện Bệnh viện Đa khoa tỉnh Trà Vinh ra tòa, yêu cầu hủy quyết định cho Liên danh Công ty Lê Kha– Tâm An trúng thầu.
Ngày 23/6/2025, TAND tỉnh Trà Vinh xử sơ thẩm vụ “khiếu kiện quyết định hành chính”, nhận định Bệnh viện đa khoa tỉnh Trà Vinh: “Trong quá trình xem xét hồ sơ dự thầu có vi phạm”. Tuy nhiên, Tòa án cho hay, về thông số kỹ thuật của sản phẩm dự thầu: “Các vật tư này là có tính kỹ thuật cao, nên TAND tỉnh Trà Vinh có công văn số 206/CV-TA ngày 30/12/2024 để trưng cầu chuyên gia chuyên ngành đánh giá hồ sơ dự thầu của Công ty Anh Duy, nhưng tại công văn số 117/KCB-NV ngày 24/01/2025 của Cục Quản lý khám, chữa bệnh- Bộ Y tế trả lời là không thuộc chức năng nhiệm vụ; và công văn số 58/HTTB-CSLD ngày 21/01/2025 của Cục Cơ sở hạ tầng và Thiết bị y tế trả lời là không có chuyên gia để tham gia thực hiện đánh giá thông số kỹ thuật”. Từ đó, bản án sơ thẩm “bác đơn khởi kiện của Công ty Anh Duy”.
Ngày 15/7/2025, TAND tỉnh Vĩnh Long (vừa hợp nhất tỉnh Trà Vinh, Vĩnh Long và Bến Tre) có thông cáo cho biết, công ty Anh Duy đã kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm, yêu cầu xem xét giải quyết phúc thẩm. Theo bên khởi kiện, quyết định chọn thầu của Bệnh viện đa khoa tỉnh Trà Vinh vi phạm nghiêm trọng về quy trình, thủ tục công khai, trong lúc về kỹ thuật thì các cơ quan của Bộ Y tế từ chối giám định.
Một cán bộ công tác ở Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao (Cơ quan thường trực phía Nam tại TP,HCM) cho biết: “Tại Khoản 1 Điều 102 BLTTDS năm 2015 quy định: Đương sự có quyền yêu cầu Tòa án trưng cầu giám định hoặc tự mình yêu cầu giám định sau khi đã đề nghị Tòa án trưng cầu giám định nhưng Tòa án từ chối yêu cầu của đương sự. Quyền tự yêu cầu giám định được thực hiện trước khi Tòa án ra quyết định đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục sơ thẩm, quyết định mở phiên họp giải quyết việc dân sự”.
Từ đó đã thấy được, các hoạt động giám định trong giải quyết việc dân sự là chứng cứ rất quan trọng; trong nhiều việc dân sự, kết luận giám định là chứng cứ duy nhất để Tòa án ra phán quyết (ví dụ: Tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự, hạn chế năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi…)
